Theo kết quả kiểm tra, SeABank Thái Nguyên đã cấp tín dụng không có bảo đảm và áp dụng điều kiện ưu đãi cho đối tượng bị hạn chế cấp tín dụng, trái quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng. Ngoài ra, chi nhánh còn cho vay để đáp ứng các nhu cầu không được phép theo quy định pháp luật.
Thanh tra cũng ghi nhận công tác thẩm định hồ sơ vay vốn, kiểm tra sau cho vay và quản lý tài sản bảo đảm tại chi nhánh “chưa đầy đủ, thiếu chặt chẽ”, dẫn đến nguy cơ rủi ro trong quản lý nợ. Việc phân loại tài sản có (nợ) của một số khoản vay cũng không tuân thủ đúng quy định, tuy nhiên hành vi này đã “hết thời hiệu xử phạt” và được yêu cầu chấn chỉnh, khắc phục nội bộ.
Hai hành vi vi phạm bị xử phạt hành chính
Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với SeABank Thái Nguyên với hai hành vi chính:
1. Cấp tín dụng không có bảo đảm hoặc ưu đãi sai đối tượng bị hạn chế cấp tín dụng.
2. Cho vay để đáp ứng nhu cầu không được cho vay theo quy định.
Căn cứ theo Nghị định 88/2019/NĐ-CP, mỗi hành vi này có khung xử phạt từ 40 đến 50 triệu đồng. Ngoài ra, hành vi phân loại tài sản có không đúng quy định có thể bị phạt từ 150 đến 200 triệu đồng, song do hết thời hiệu xử phạt nên cơ quan thanh tra chỉ ban hành văn bản yêu cầu khắc phục, không áp dụng hình thức phạt tiền.
Yêu cầu SeABank chấn chỉnh toàn bộ quy trình cho vay
Thanh tra Ngân hàng Nhà nước khu vực 5 yêu cầu SeABank Thái Nguyên nghiêm túc chấn chỉnh các sai phạm, tăng cường kiểm soát nội bộ và đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật trong hoạt động cấp tín dụng.
Cụ thể, chi nhánh phải:
• Chấm dứt ngay việc cấp tín dụng sai đối tượng hoặc không có bảo đảm theo quy định.
• Rà soát lại toàn bộ danh mục cho vay, đảm bảo đúng quy trình thẩm định, định giá tài sản và kiểm tra sau cho vay.
• Báo cáo kết quả khắc phục và biện pháp phòng ngừa vi phạm tương tự trong thời gian tới.
Cảnh báo rủi ro hệ thống từ các vi phạm tín dụng
Các chuyên gia tài chính nhận định, những sai phạm được phát hiện tại SeABank Thái Nguyên không chỉ phản ánh vấn đề quản trị nội bộ ở cấp chi nhánh mà còn cho thấy rủi ro tiềm ẩn trong kiểm soát tín dụng của hệ thống ngân hàng.
“Cho vay không bảo đảm hoặc ưu đãi sai đối tượng bị hạn chế có thể dẫn đến mất an toàn vốn, phát sinh nợ xấu, thậm chí rủi ro pháp lý cho ngân hàng nếu khách hàng khiếu nại,” một chuyên gia ngân hàng nhận định.
Theo quy định hiện hành, ngân hàng phải đảm bảo nguyên tắc thẩm định khách hàng độc lập, khách quan, và tuân thủ hạn mức cấp tín dụng với các bên liên quan. Vi phạm những nguyên tắc này có thể dẫn đến việc cơ quan thanh tra buộc phải áp dụng các biện pháp giám sát đặc biệt hoặc yêu cầu tái cơ cấu nội bộ.
Trước kết luận của cơ quan thanh tra, giới chuyên gia cho rằng SeABank cần công khai kế hoạch khắc phục và cam kết minh bạch hóa thông tin, nhằm bảo vệ uy tín thương hiệu và củng cố niềm tin của khách hàng.
Việc xử lý nghiêm sai phạm tại các chi nhánh là cần thiết để đảm bảo tính an toàn, minh bạch và lành mạnh của hệ thống ngân hàng, nhất là trong bối cảnh tín dụng đang được mở rộng cho các lĩnh vực ưu tiên.
